Rikthimi i shërbimit të detyrueshëm ushtarak në Serbi Kushtetuta garanton kundërshtimin, për shmangie deri në 8 vjet burg

Edhe pse rikthimi i shërbimit të detyrueshëm ushtarak është akoma më shumë një manovër propagandistike sesa një nismë konkrete, vetë ideja ishte e mjaftueshme për të lëkundur opinionin.

Njëri nga ata që ka reaguar ishte Shaip Kamberi, kryetari i Partisë për Veprim Demokratik dhe deputet në Parlamentin e Serbisë.

Kamberi ka shkruar në rrjetet sociale se shërbimi i detyrueshëm ushtarak do të ishte i papranueshëm për komunitetin shqiptar në Luginën e Preshevës, transmeton Titulli.com.

Ai ka theksuar se shqiptarët nga Medvegja, Bujanoci dhe Presheva duhet ta refuzojnë një kërkesë të tillë të Serbisë për të shërbyer në ushtri, duke shtuar se është një “lëvizje strategjike e marketingut” nga presidenti i Serbisë.

“Serbia sot nuk është e kërcënuar nga asnjë shtet fqinj, përkundrazi, rasti i 24 shtatorit të vitit të kaluar në Banjskë tregoi cenimin e integritetit të vendeve fqinje dhe kush është në shënjestër të agresorëve. Rajoni ka nevojë për paqe dhe progres, përndryshe këto vendime luftarake do të na kthejnë vetëm në vitet 1990”, tha Kamberi. 

Sugjerimi i Kamberit tregon se sa komplekse është çështja e “çngrirjes” së shërbimit të detyrueshëm ushtarak sepse kthimi i këtij detyrimi do të ringjallte një sërë veprash penale që nuk janë fshirë kurrë.

Kështu, në Kodin Penal thuhet se kushdo që pa arsye të justifikuar nuk i përgjigjet thirrjes për të kryer shërbimin ushtarak ose i shmanget thirrjes për të kryer atë detyrë, dënohet me gjobë ose me burgim deri në një vit.

Çdo qëndrim i mëpasshëm sjell dënime më të rënda. Kështu, shmangia e detyrës duke u fshehur mund të çojë dikë në vuajtjen e një dënimi me tre vjet burg. Largimi nga vendi për të shmangur shërbimin ushtarak do të nënkuptonte deri në tetë vjet burg pas kthimit.

Së fundi, inkurajimi i më shumë njerëzve për të shmangur angazhimin mund të sanksionohet me 12 vjet pas hekurave. Një rrethanë lehtësuese është se kushdo që i është shmangur detyrimit dhe më pas raporton në organet kompetente, mund të shmangë edhe dënimin.

Avokati Vuk Tufegxhiiq, një ish-gjyqtar i gjykatës ushtarake, thekson se në praktikën gjyqësore, njerëzit dërgoheshin në burg për shmangie të shërbimit ushtarak. Me gardhin që ai personalisht e mbështet rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak, ai thekson se para kësaj, përfaqësuesit e qeverisë do të duhet të zgjidhin disa çështje ligjore.

"Njëra prej tyre sigurisht i referohet nëse detyrimi do të zbatohet për të dy gjinitë apo ekskluzivisht për burrat. Nëse është për të dyja, do të ketë baraka të veçanta apo të përziera? Është edhe çështja e kundërshtimit të ndërgjegjes, e cila është e garantuar me Kushtetutë, prandaj është e rëndësishme të përcaktohet nëse do të mundësohet sërish shërbimi ushtarak civil apo do të jetë shërbim klasik, por pa kontakt me armë, thekson Tufegxhiq.

Këto dhe shumë pyetje të tjera nuk kanë marrë ende përgjigje. Përfaqësuesit e qeverisë kanë disa vite që përmendin rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak. Mirëpo, e gjithë historia mori peshë kohët e fundit kur ministri i Mbrojtjes Millosh Vuçeviq deklaroi se Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë së Serbisë dhe Ministria e Mbrojtjes i dërguan një iniciativë zyrtare Presidentit të Serbisë me propozimin për “shkrirjen” e detyrimit. Shërbimi i detyrueshëm ushtarak ishte në fuqi deri në vitin 2011./Titulli.com/