Carnegie: Fronti ruso-turko-kinez dhe tensioni në Ballkanin Perëndimor

Ndërkohë që janë duke u zhvilluar një sërë takimesh dhe negociatash se si të vazhdohet në rrugën e treguar nga marrëveshja e Ohrit, për të normalizuar marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, në të njëjtën kohë është e dobishme të reflektohet edhe një herë se si kjo fazë diplomatike mund të veprojë si frenim ndaj synimeve të jashtme në të gjithë bregun ballkanik, duke ditur se dosje të tjera të hapura, si lufta në Ukrainë, kanë pasoja (të drejtpërdrejta dhe të tërthorta).

Sipas publikimit më të fundit të Carnegie-t, qeveria serbe u zotua t’i jepte fund pranisë së Wagner-it në vend, por nuk ia doli plotësisht: vullnetarët serbë ende shihen duke luftuar për Rusinë në Ukrainë, ndërsa në Beograd radikalët serb shfaqin shenjat e Wagner-it në demonstratat nacionaliste, të cilat priren të kthehen të dhunshëm.

Udhëheqja e Kosovës, vëren Carnegie, akuzoi Wagner-in për përgatitjen e provokimeve në veriun e populluar nga serbët e vendit dhe zyrtarët e sigurisë në Bosnjë dhe Hercegovinë thonë se përfaqësuesit e Wagner ishin të pranishëm në festimet nacionaliste në entitetin serb të Bosnjës, Republika Srpska.

Argumenti është se Rusia ka kërkuar të manipulojë lidhjet e saj me Ballkanin për të devijuar burimet dhe vëmendjen perëndimore nga hapësira post-sovjetike, të cilën Kremlini e sheh si sferën e ndikimit të Rusisë.

Komandanti i KFOR-it në Kosovë, Angelo Michele Ristuccia, mohoi më herët në mënyrë kategorike praninë mercenarëve “Wagner” në Kosovë ose ndonjë plan të tyre për të sulmuar Kosovën nëpërmjet Serbisë, siç kishte deklaruar presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, në një intervistë për gazetën britanike “The Telegraph”.

“Deri më tani nuk kemi asnjë provë për këtë. Të gjitha ngjarjet që kanë ndodhur në veri në muajt, javët e fundit, janë më shumë të lidhura me dinamikën e brendshme sesa me atë të jashtme”, u shpreh ai.

Më parë Osmani në një intervistë për mediumin britanik “The Telegraph” kishte deklaruar se mercenarët e grupit famëkeq “Wagner” po punojnë me paramilitarët e Serbisë që të fusin në Kosovë armë dhe uniforma pa emblema.

“Operacioni sekret është i dizajnuar që të krijojë shtratin e nevojshëm për një sulm hibrid nga Serbia në territorin e Kosovës”, kishte thënë ajo.

Paqëndrueshmëria dhe gjeopolitika

“Ballkani Perëndimor gjithnjë i paqëndrueshëm, i rrethuar nga shtetet e BE-së, duket se i ka të gjithë përbërësit për t’u bërë një shpërqendrim i tillë”, shkruhet në publikimin e Carnegie, edhe sepse ndërkohë “lufta brutale e Rusisë kundër Ukrainës nuk ka arritur t’i bëjë liderët ballkanikë më konstruktivë në fytyra e krizës, ndërkohë që popullariteti i Rusisë me shumë vendas ka mbetur kryesisht i paprekur.

Anasjelltas, shoqëritë ballkanase priren ta interpretojnë luftën Rusi-Ukrainë përmes lenteve të përvojës së tyre në luftërat jugosllave të viteve ’90, duke rindezur ankesat e tyre të vjetra kundër Perëndimit.

Si rezultat, Ballkani Perëndimor demonstron një nga nivelet më të larta të mbështetjes për politikat e Rusisë në botë.

Si përshtatet kjo analizë në procesin e paqes me Kosovën? Sipas deputetit Friulian të Fratelli d’Italia Emanuele Loperfido, anëtar i Komisionit të Punëve të Jashtme, këto janë procese të ngadalta që duhen mbajtur me vëmendjen më të madhe, edhe sepse janë fëmijë të çështjeve ataviste, të cilat nuk mund të zgjidhen brenda natës.

“Sigurisht që është e mundur të vërehet një përmirësim i marrëdhënieve siç tregohet nga marrëveshja e Ohrit për normalizimin e marrëdhënieve mes dy vendeve. Siç theksoi edhe kreu i diplomacisë së BE-së, Joseph Borrell, duhet më shumë punë për të finalizuar diskutimet për gjendjen e zbatimit, ndaj nevojitet një grup monitorues. Vullneti i kryeministrit serb Vuçiç dhe kosovarit Kurti është aty”.

Shefi i Diplomacisë së Bashkimit Evropian, bëri të ditur se çdo përpjekje e Kosovës apo e Serbisë për të vënë në pikëpyetje marrëveshjen e dakordësuar fillimisht në Bruksel e më pastaj në Ohër të Maqedonisë së Veriut do të jetë e kotë.

Diplomati spanjoll ka garantuar se Bashkimi Evropian do të monitorojë nga afër se kush po e zbaton marrëveshjen e kush jo.

Perdja e re dhe fronti ruso-turko-kinez

Çështja u diskutua edhe në Këshillin Evropian më 9 shkurt, kur të gjithë e kuptuan se proceset e normalizimit janë duke u zhvilluar, vazhdon Loperfido dhe sot duhet të shmangim radikalizimin, të vazhdojmë me një shtysë të re drejt një procesi dialogu të udhëhequr nga Bashkimi Evropian.

“Në këtë kontekst, roli i Italisë është sigurisht i rëndësishëm, pasi u mbështet me rastin e Forumit të parë Ballkanik në Trieste dhe me rastin e Forumit të Biznesit të fundit në Beograd në prani të qindra kompanive. Qeveria beson se rritja ekonomike është forca lëvizëse për stabilitetin jo vetëm ekonomik, por edhe politik të të gjithë zonës”.

Një pasazh, ky, i cili është nënvizuar disa herë edhe nga ministri i Jashtëm Antonio Tajani, i cili së fundmi vuri re se sa paradoksalisht lufta në Ukrainë mund të favorizonte anëtarësimin e vendeve të Ballkanit në BE.

Sipas Loperfido-s, dosja ballkanase është rezultat i proceseve të shumëfishta ndërthurëse, “për të cilat përballë një blloku perëndimor, demokratik dhe liberal që çon në progres ekonomik, vendet anëtare përfaqësojnë praktika të mira që mund t’u tregohen të gjitha vendeve kandidate për hyrjen në BE, edhe për të parandaluar tërheqjen e tyre nga sirenat që vijnë nga ajo që mund të përkufizohet si një lloj perde e re mes demokracisë, Perëndimit dhe shteteve të tjera, pra frontit rus, turk dhe kinez”.

 /Albanianpost.com/