Modeli belg si zgjidhje për Asociacionin? – flet ambasadori i Belgjikës në Serbi
Ambasadori i Belgjikës në Serbi, Koenraad Adam ka komentuar raportimet se modeli belg mund të jetë kompromisi që do të propozohet nga ndërkombëtarët si zgjidhje për temën e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Ai deklaroi se modeli kushtetues belg nuk mund të kopjohet në vende të tjera, por se disa nga elementët e tij mund të jenë interesante për t’u marrë parasysh.
I pyetur për komunitetin gjermanishtfolës në Belgjikën lindore, në lidhje me raportimet e mediave se BE-ja mund ta propozojë të njëjtin model si zgjidhje për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, Adam tha se vendi i tij ka një sistem kushtetues shumë specifik, pjesë apo procedura të të cilit “mund të shërbejnë si frymëzim për problemet kudo në botë”.
“Gjatë karrierës sime, u kam shpjeguar të gjithë bashkëbiseduesve të mi se Belgjika është një vend që eksporton shumë gjëra, por jo modelin e saj kushtetues. Ne kemi një model mjaft të sofistikuar kushtetues, të krijuar për të ofruar zgjidhje për problemet e Belgjikës. Nuk është diçka që ju mund ta kopjoni në një situatë tjetër”, tha Adam në një intervistë për agjencinë serbe të lajmeve, Beta.
Ai theksoi se në Belgjikë ekziston një nivel federal i qeverisjes, nga i cili disa pushtete janë transferuar në dy nivele më të ulëta, pra në tri rajone (Wallonia, Brukseli dhe Flanders) dhe tri komunitete gjuhësore (holandisht, frëngjisht dhe gjermanisht).
“Këto entitete kanë parlamentet, qeveritë dhe administratat e tyre, por kompetencat e tyre ndryshojnë. Kompetencat e rajonit përfshijnë çështje ekonomike dhe mjedisore, ndërsa komuniteteve u besohet gjuha, arsimi, kultura dhe disa aspekte që lidhen me parandalimin e sëmundjeve”, tha diplomati belg.
Ai deklaroi se komuniteti gjermanfolës është mjaft i vogël, me 75 mijë banorë dhe se është afër kufirit me Gjermaninë.
“Qeveria e komunitetit gjermanfolës ka kompetenca përsa i përket gjuhës, arsimit, kulturës, çështjeve të caktuara sociale. Ka të bëjë me çështje rajonale, varet nga Wallonia. Ajo nuk ka autoritet në ekonomi dhe çështje të planifikimit urban apo transportit publik, që është përgjegjësi e autoriteteve rajonale”, tha Adam.
Ai gjithashtu vuri në dukje se Belgjika ka “instrumente dhe mekanizma shumë të sofistikuar” për zgjidhjen e konfliktit.
“Sa herë që një komunitet apo rajon mendon se një komunitet apo rajon tjetër po merr një vendim kundër interesave të atij subjekti, inicohet një procedurë që ndalon nismën e kontestuar ligjore dhe detyron politikanët të bisedojnë për zgjidhjen e problemit”, tha ambasadori belg.
Ai tha se Belgjika mbështet përpjekjet e BE-së dhe përfaqësuesit të saj të posaçëm për dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, Miroslav Lajçak, “për t’i afruar të dyja palët me qëllimin e vendosur, arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse ligjërisht të detyrueshme që do të çonte në normalizimin e marrëdhënieve”.
“Nuk do t’i përgjigjem qëllimisht pyetjes suaj nëse modeli belg është i zbatueshëm për Kosovën, i takon zotit Lajcak dhe të gjithë partnerëve në dialog të vendosin, por mund të them se disa elementë mund të jenë interesantë për t’u marrë në konsideratë”, tha Adam.
